Cuma, Eylül 22, 2023
Sonuç bulunamadı
Tüm Sonuçlar
  • Alevi Haberleri
    Turgut Öker: Mevcut Cemevleri Aleviliği öğüten merkezlere dönüştü

    Turgut Öker: Mevcut Cemevleri Aleviliği öğüten merkezlere dönüştü

    aabk

    Turgut Öker: Alevi hareketi sokaktan uzaklaştı

    aabk

    AABK 7. Olağan Genel Kurulu Sonuç Bildirgesi açıklandı

    alevi turgut öker

    AABK Kurucu Başkanı Öker: Alevi dünyasına Türkçü-İslamcı anlayışı egemen kılma operasyonu

    Gülsün Karababa’nın ismi Madımak Oteli’ndeki anıttan kaldırıldı

    Gülsün Karababa’nın ismi Madımak Oteli’ndeki anıttan kaldırıldı

    celal fırat

    “Cemevleri Kızılbaş Alevilerin ibadethanesidir”

    alevi paket

    ‘Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’nın görev ve yetkileri açıklandı

    alevi kurumlar

    Alevi kurumlarından Erdoğan’a: Aleviler vardır, Alevilik haktır

    alevi

    Alevi gazeteci Demir’den İzzettin Doğan’a sert eleştiriler

  • Gündem
    Madımak Müzesi’nin olduğu binada yangın

    Madımak Müzesi’nin olduğu binada yangın

    Mersin’de Aşık Mahzuni Şerif anması

    Mersin’de Aşık Mahzuni Şerif anması

    dersim

    Dersim’de çevre mitingi: Değerlerimizin yok edilmesine izin vermeyeceğiz

    Türkiye Yazarlar Sendikası açıklama

    Türkiye Yazarlar Sendikası’ndan Aksu ve Kabaş için açıklama

    Sezen Aksu’ya Zazaca destek: Seydwan

    Sezen Aksu’ya Zazaca destek: Seydwan

    diyarbakır kasaplar odası

    Diyarbakır Kasaplar Odası Başkanı Hacı Atlı güven tazeledi

    diyarbakır barosu

    Diyarbakır Barosu’ndan Sezen Aksu açıklaması

    diyarbakir-barosu-gulistan-doku-ziyaret-dersim

    Diyarbakır Barosu’ndan Gülistan Doku’nun ailesine destek ziyareti

    askon cevdet nasıranlı

    Cevdet Nasıranlı: ASKON topluma karşı inandırıcılığını yitirdi

  • Ekonomi

    Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi yıllık yüzde 36,20 arttı

    diyarbakır bes

    Diyarbakır’da kamu emekçileri bodro yaktı

    konut tüik

    2021 yılında 1 milyon 491 bin 856 konut satıldı

    gübre ziraat odaları

    “Gübre fiyatlarına dur denilmeli”

    işsizlik tüik

    TÜİK: Kasım ayında işsizlik yüzde 11,2

    2021 yılında yatırımcılara en çok dolar kazandırdı

    memur emekli zam

    Memur ve emekli zammı yüzde 30,95’e çıkarılıyor

    tarım tüik

    Aralık 2021 Tüketici Fiyat Endeksi açıklandı

    Yeni elektrik zamları kapıda

    Elektrik fiyatlarına yeni zam

  • Politika
    diyarbakır deva partisi

    Diyarbakır DEVA Partisi’nden “Devlet Bahçeli Hatıra Ormanı” ismine veto

    tip diyarbakır

    TİP Diyarbakır İl Başkanına saldırı kınandı

    ihracat

    2021 yılında toplam ihracat 225 milyar 368 milyon dolar

    kkp

    Kürdistan Komünist Partisi’nden yeni yıl mesajı

    hdp yeni yıl mesajı

    HDP Eş Genel Başkanlarından yeni yıl mesajı

    hak par

    HAK PAR Genel Başkanı Epözdemir’den yeni yıl mesajı

    türk lirası

    Erdoğan: Türk Lirası ile hareket edeceğiz

    erdoğan

    Erdoğan’dan TÜSİAD’a: Cinsinizi de, cibilliyetinizi de iyi biliyoruz

    roman meclis

    Romanların sorunları meclis gündeminde

  • Dünya
    Azerbaycan’da Asgari Ücret: 441 Dolar

    Azerbaycan’da Asgari Ücret: 441 Dolar

    celal fırat adfe

    Alevi Dernekleri Federasyonu elektrik faturası ödemememe kararı aldı

    Burkina Faso

    Burkina Faso’da darbe

    işsizlik tüik

    TÜİK işsizlik azaldı dedi, inanırsanız

    ali kenanoğlu

    Cemevlerinin ibadethane statüsü tanınsın

    almanya seçimleri

    Almanya seçimlerinde sandıktan koalisyon çıktı

    yumurta zam

    Yumurta yüzde 50 zamlandı

    pencsir

    Taliban Pençşir’de sert kayaya tosladı

    DSÖ, yeni Kovid-19 dalgası uyarısı yaptı

  • Eğitim
    diyarbakır eğitim kar tatili

    Türkiye’de 21 ilde eğitime 1 günlük ara

    kuran kursu diyanet

    Diyanet ‘zorunlu Kur’an kursu’ planına açıklık getirdi

    Ovacık’ta birçok okul tadilata alındı

    Ovacık’ta birçok okul tadilata alındı

    egitim sistemi

    ADFE: Eğitim sisteminde laiklik hakim kılınmalı

    TÜİK: Gazete, dergi sayısında azalma

    TÜİK: Gazete, dergi sayısında azalma

    Milli Eğitim: Yetki ve sorumluluk alanımız dışında

    Milli Eğitim: Yetki ve sorumluluk alanımız dışında

    Diyarbakır’da 200 bin öğrenci EBA ’ya erişemedi

    Diyarbakır’da 200 bin öğrenci EBA ’ya erişemedi

    Covid-19 eğitimi vurdu

    Covid-19 eğitimi vurdu

  • Kültür & Sanat
    Hint Düğün Dekorasyonu, Dünya Kültürüne Damga Vuruyor!

    Hint Düğün Dekorasyonu, Dünya Kültürüne Damga Vuruyor!

    fatma girik vefat

    Fatma Girik yaşamını yitirdi

    hayrullah-acar

    Hayrullah Acar: Fildişi kulelerde oturanlara değil halk için akademi

    göbeklitepe

    Göbeklitepe her mevsim ilgi odağı

    şeyhmus diken

    Şeyhmus Diken: Yazdığınız her kelimede vicdanınız konuşur

    masum süer nemrut

    Fotoğrafçı Masum Süer’in Nemrut fotoğrafı yılın tarih fotoğrafçıları arasında

    tekin çifçi

    Tekin Çifçi: Yazarın kalemindeki mürekkep beyaz kâğıda özgürce akmalı

    kerem serhatlı araştırmacı

    Kerem Serhatlı: Serhildana Şêx Seîd

    demirtaş şener özmen güncel sanat kürtçe

    “Demirtaş Kürt olduğu için yatıyor ama Türkçe yazıyor”

  • Sağlık
    amed sağlık platformu

    Amed Sağlık Platformu: Sağlıkta şiddete hayır!

    kemal bülbül covid-19

    Kemal Bülbül Covid-19’a yakalandı

    hekimler ttb

    Hekimler 8 Şubat’ta greve gidiyor

    ttb şebnem korur fincancı

    TTB: 10 yılda yurt dışına giden hekim sayısı 1405’e çıktı

    Covid-19

    Covid-19 Türkiye: 179 can kaybı

    covid-19

    Covid-19 Türkiye: 192 can kaybı

    sağlık Diyarbakır çocuk semt polikliniği

    Çocuk polikliniğinin kapatılması, corona virüsün etkinliğini azaltır mı?

    covid-19

    Covid-19 Türkiye: 203 can kaybı

    covid-19

    Covid-19 Türkiye: 30 bin 201 yeni vaka 188 can kaybı

  • Kadın
    tip kadınlar açıklama

    TİP’li kadınlar: Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz!

    gülistan doku nerede

    Gülistan Doku nerede?

    Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Haziran raporu

    Bir günde 2 kadın cinayeti, 2 kadın da ağır yaralı

    diyarbakır şiddetle mücadele ağı raporu

    Diyarbakır’da bir yılda 11 kadın cinayeti

    kadın şiddet mücadele 25 kasım

    “Sadece 25 Kasım’larda değil her gün isyan ediyoruz”

    alevi kadın ana

    Alevi inancında kadın erkek eşittir

    Diyarbakır’ın tek kadın muhtarı: Dilek Demir

    Diyarbakır’ın tek kadın muhtarı: Dilek Demir

    Ayşe Tayurak için Silvan’da yürüyüş

    Ayşe Tayurak için Silvan’da yürüyüş

    Silvan’da kadın cinayeti iddiası

    Silvan’da kadın cinayeti iddiası

  • Alevi Haberleri
    Turgut Öker: Mevcut Cemevleri Aleviliği öğüten merkezlere dönüştü

    Turgut Öker: Mevcut Cemevleri Aleviliği öğüten merkezlere dönüştü

    aabk

    Turgut Öker: Alevi hareketi sokaktan uzaklaştı

    aabk

    AABK 7. Olağan Genel Kurulu Sonuç Bildirgesi açıklandı

    alevi turgut öker

    AABK Kurucu Başkanı Öker: Alevi dünyasına Türkçü-İslamcı anlayışı egemen kılma operasyonu

    Gülsün Karababa’nın ismi Madımak Oteli’ndeki anıttan kaldırıldı

    Gülsün Karababa’nın ismi Madımak Oteli’ndeki anıttan kaldırıldı

    celal fırat

    “Cemevleri Kızılbaş Alevilerin ibadethanesidir”

    alevi paket

    ‘Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’nın görev ve yetkileri açıklandı

    alevi kurumlar

    Alevi kurumlarından Erdoğan’a: Aleviler vardır, Alevilik haktır

    alevi

    Alevi gazeteci Demir’den İzzettin Doğan’a sert eleştiriler

  • Gündem
    Madımak Müzesi’nin olduğu binada yangın

    Madımak Müzesi’nin olduğu binada yangın

    Mersin’de Aşık Mahzuni Şerif anması

    Mersin’de Aşık Mahzuni Şerif anması

    dersim

    Dersim’de çevre mitingi: Değerlerimizin yok edilmesine izin vermeyeceğiz

    Türkiye Yazarlar Sendikası açıklama

    Türkiye Yazarlar Sendikası’ndan Aksu ve Kabaş için açıklama

    Sezen Aksu’ya Zazaca destek: Seydwan

    Sezen Aksu’ya Zazaca destek: Seydwan

    diyarbakır kasaplar odası

    Diyarbakır Kasaplar Odası Başkanı Hacı Atlı güven tazeledi

    diyarbakır barosu

    Diyarbakır Barosu’ndan Sezen Aksu açıklaması

    diyarbakir-barosu-gulistan-doku-ziyaret-dersim

    Diyarbakır Barosu’ndan Gülistan Doku’nun ailesine destek ziyareti

    askon cevdet nasıranlı

    Cevdet Nasıranlı: ASKON topluma karşı inandırıcılığını yitirdi

  • Ekonomi

    Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi yıllık yüzde 36,20 arttı

    diyarbakır bes

    Diyarbakır’da kamu emekçileri bodro yaktı

    konut tüik

    2021 yılında 1 milyon 491 bin 856 konut satıldı

    gübre ziraat odaları

    “Gübre fiyatlarına dur denilmeli”

    işsizlik tüik

    TÜİK: Kasım ayında işsizlik yüzde 11,2

    2021 yılında yatırımcılara en çok dolar kazandırdı

    memur emekli zam

    Memur ve emekli zammı yüzde 30,95’e çıkarılıyor

    tarım tüik

    Aralık 2021 Tüketici Fiyat Endeksi açıklandı

    Yeni elektrik zamları kapıda

    Elektrik fiyatlarına yeni zam

  • Politika
    diyarbakır deva partisi

    Diyarbakır DEVA Partisi’nden “Devlet Bahçeli Hatıra Ormanı” ismine veto

    tip diyarbakır

    TİP Diyarbakır İl Başkanına saldırı kınandı

    ihracat

    2021 yılında toplam ihracat 225 milyar 368 milyon dolar

    kkp

    Kürdistan Komünist Partisi’nden yeni yıl mesajı

    hdp yeni yıl mesajı

    HDP Eş Genel Başkanlarından yeni yıl mesajı

    hak par

    HAK PAR Genel Başkanı Epözdemir’den yeni yıl mesajı

    türk lirası

    Erdoğan: Türk Lirası ile hareket edeceğiz

    erdoğan

    Erdoğan’dan TÜSİAD’a: Cinsinizi de, cibilliyetinizi de iyi biliyoruz

    roman meclis

    Romanların sorunları meclis gündeminde

  • Dünya
    Azerbaycan’da Asgari Ücret: 441 Dolar

    Azerbaycan’da Asgari Ücret: 441 Dolar

    celal fırat adfe

    Alevi Dernekleri Federasyonu elektrik faturası ödemememe kararı aldı

    Burkina Faso

    Burkina Faso’da darbe

    işsizlik tüik

    TÜİK işsizlik azaldı dedi, inanırsanız

    ali kenanoğlu

    Cemevlerinin ibadethane statüsü tanınsın

    almanya seçimleri

    Almanya seçimlerinde sandıktan koalisyon çıktı

    yumurta zam

    Yumurta yüzde 50 zamlandı

    pencsir

    Taliban Pençşir’de sert kayaya tosladı

    DSÖ, yeni Kovid-19 dalgası uyarısı yaptı

  • Eğitim
    diyarbakır eğitim kar tatili

    Türkiye’de 21 ilde eğitime 1 günlük ara

    kuran kursu diyanet

    Diyanet ‘zorunlu Kur’an kursu’ planına açıklık getirdi

    Ovacık’ta birçok okul tadilata alındı

    Ovacık’ta birçok okul tadilata alındı

    egitim sistemi

    ADFE: Eğitim sisteminde laiklik hakim kılınmalı

    TÜİK: Gazete, dergi sayısında azalma

    TÜİK: Gazete, dergi sayısında azalma

    Milli Eğitim: Yetki ve sorumluluk alanımız dışında

    Milli Eğitim: Yetki ve sorumluluk alanımız dışında

    Diyarbakır’da 200 bin öğrenci EBA ’ya erişemedi

    Diyarbakır’da 200 bin öğrenci EBA ’ya erişemedi

    Covid-19 eğitimi vurdu

    Covid-19 eğitimi vurdu

  • Kültür & Sanat
    Hint Düğün Dekorasyonu, Dünya Kültürüne Damga Vuruyor!

    Hint Düğün Dekorasyonu, Dünya Kültürüne Damga Vuruyor!

    fatma girik vefat

    Fatma Girik yaşamını yitirdi

    hayrullah-acar

    Hayrullah Acar: Fildişi kulelerde oturanlara değil halk için akademi

    göbeklitepe

    Göbeklitepe her mevsim ilgi odağı

    şeyhmus diken

    Şeyhmus Diken: Yazdığınız her kelimede vicdanınız konuşur

    masum süer nemrut

    Fotoğrafçı Masum Süer’in Nemrut fotoğrafı yılın tarih fotoğrafçıları arasında

    tekin çifçi

    Tekin Çifçi: Yazarın kalemindeki mürekkep beyaz kâğıda özgürce akmalı

    kerem serhatlı araştırmacı

    Kerem Serhatlı: Serhildana Şêx Seîd

    demirtaş şener özmen güncel sanat kürtçe

    “Demirtaş Kürt olduğu için yatıyor ama Türkçe yazıyor”

  • Sağlık
    amed sağlık platformu

    Amed Sağlık Platformu: Sağlıkta şiddete hayır!

    kemal bülbül covid-19

    Kemal Bülbül Covid-19’a yakalandı

    hekimler ttb

    Hekimler 8 Şubat’ta greve gidiyor

    ttb şebnem korur fincancı

    TTB: 10 yılda yurt dışına giden hekim sayısı 1405’e çıktı

    Covid-19

    Covid-19 Türkiye: 179 can kaybı

    covid-19

    Covid-19 Türkiye: 192 can kaybı

    sağlık Diyarbakır çocuk semt polikliniği

    Çocuk polikliniğinin kapatılması, corona virüsün etkinliğini azaltır mı?

    covid-19

    Covid-19 Türkiye: 203 can kaybı

    covid-19

    Covid-19 Türkiye: 30 bin 201 yeni vaka 188 can kaybı

  • Kadın
    tip kadınlar açıklama

    TİP’li kadınlar: Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz!

    gülistan doku nerede

    Gülistan Doku nerede?

    Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Haziran raporu

    Bir günde 2 kadın cinayeti, 2 kadın da ağır yaralı

    diyarbakır şiddetle mücadele ağı raporu

    Diyarbakır’da bir yılda 11 kadın cinayeti

    kadın şiddet mücadele 25 kasım

    “Sadece 25 Kasım’larda değil her gün isyan ediyoruz”

    alevi kadın ana

    Alevi inancında kadın erkek eşittir

    Diyarbakır’ın tek kadın muhtarı: Dilek Demir

    Diyarbakır’ın tek kadın muhtarı: Dilek Demir

    Ayşe Tayurak için Silvan’da yürüyüş

    Ayşe Tayurak için Silvan’da yürüyüş

    Silvan’da kadın cinayeti iddiası

    Silvan’da kadın cinayeti iddiası

Sonuç bulunamadı
Tüm Sonuçlar
Piryol.com
Sonuç bulunamadı
Tüm Sonuçlar

Aydınlanmış anarşiden aydınlanmış demokrasiye

Esat Korkmaz Esat Korkmaz
26 Aralık 2021
Köşe Yazıları
0
0
Paylaşım
26
Gösterim
Facebook'ta paylaşTwitter'da paylaş

Anarşi konusunda, düşünsel bir sığlığımızın olduğunu kabul etmek zorundayız: Anarşi, Fransızca bir sözcüktür ve sözcük anlamı başsızlık, lider yokluğu demektir.

Zerdüştlükte, Ehrimen’in altı görünümünden biri durumunda bulunan, ölüm korkusunun taşıyıcısı Aeşma’nın yönetimi altındaki yedi şeytandan biridir anarşi. Fransız Proudhon tasarımlarında, düzen; Bakunin tasarımlarında ise devletsiz özgür toplum anlamına gelir. Tolstoy ve Gandhi’nin dünyasında şiddete başvurmadan devleti yönetme gücüdür.

anarşizm bakunin
Mihail Aleksandroviç Bakunin

Zerdüşt, tektanrıcı üç dinin dölyatağını kurmuştu: Esin oradan geldi. Gerçekten de Zerdüşt reformu, Hıristiyanlığın habercisi olan Geç-Yahudiliği belirledi. Ve üç tektanrıcı dinden tanıdığımız Şeytan da İÖ. VI. yüzyıla doğru İran’da doğdu: Adı Ehrimen idi. Aeşma’nın komutasında rütbeli durumda bulunan yedi şeytan ya da zebani vardı. Bunlar; Yanlış Düşünce, Sapkınlık, Anarşi, Uyumsuzluk, Kendini Bilmezlik, Açlık ve Susuzluk’tur. Bu altı başşeytan komutası altında bir ordu vardı. Bize taşınan Şeytan kavramının gelişiminde bu başşeytanların önemli işlevi oldu.

Fransız anarşist Pierre Joseph Proudhon’a göre mülkiyet hırsızlıktır, anarşi düzendir ve Tanrı kötülüktür. Proudhon, insanın insan tarafından sömürülmesini nasıl kabul edemiyorsak, insanın insan tarafından yönetilmesini de kabul edemeyiz. Yönetmek için bana el atan her kim olursa olsun o bir tirandır. (1)

Devlet, hiçbir ahlakı olmayan bütünüyle kurgusal bir varlıktır. Borçları ve süngülerinden başka bir şeyi olmayan bir canavardır o; O’nun kusurlarını azaltmanın hiçbir yolu yoktur. İnsanlar hiçbir biçimde temsil edilemeyecekleri için demokratik hükümet bir çelişkidir. Kendisine oy veren seçmenlerin iradesini ifade edemez ve iki seçim arasında onları etkisiz bırakır; hüküm sürmenin yararı ve temsilcilerin çıkarı için iktidarın, temsil edilenler aleyhine kullanılması zorunluluktur. Bu nedenle genel oy, tam bir kumardır; sıradanlığın zaferini ve çoğunluğun tiranlığını sağlar. Parlamenter demokrasilerdeki yasalar meşru değildir; çünkü bireyler bu yasaların yapımına doğrudan katılmamıştır. Kendi kendimin yasa koyucusu olmalıyım ben; o zaman da yasa yapmama gerek kalmaz. Yasalar yurttaşların devredilemez, aktarılamaz otoritesinin yerine dışsal bir otoriteyi geçirir. Özgür insan söz konusu olduğunda, her türlü örgüt, özgürlüğün baskı altına alınmasıyla eşanlamlıdır. Ama insan yapısı yasalarla genel ahlaki kurallar arasında bir ayrım yapmak gerekir; birincisi yadsınırken ikincisi olumlanmalıdır. Her insanın asıl yargıcı kendi vicdanıdır. Aklın egemenliğini vahyin egemenliğinin yerine geçiremezsek asla özgür olamayız.

Proudhon anlayışında insan, başıboş bırakılmayacak bir hayvandır: İnsan doğuştan özgür ve bencildir; aşk ve dostluk uğruna kendini feda edebilir ama bencilce kendi haz ve çıkarının peşinde koşar. Kendi haline bırakılırsa ister istemez başkaları üzerinde egemenlik kurmaya çalışır. Doğamızın ilk özelliği birey olmaktır; demek ki toplum bireyden sonra gelir. Yalıtılmış birey sadece bir soyutlamadır; o özünde, toplu varoluşun bütünleyici bir parçasıdır. Tam da bu nedenle toplum, onu oluşturan bireyler denli gerçektir; kendine ait bir güç, bir irade ve bilince sahiptir; topluluk gücü ve topluluk aklı onun ayırdedici özelliğidir bir bakıma. Proudhon tasarımlarında hükümet, geçmişte vahşilere karşı toplumu savunduğu zamanlar ilerici idi; ama şimdi ortalıkta vahşi yok, sadece hükümetlerin vahşi muamelesi yaptığı işçiler var. Artık toplumu işçilerden koruyor, yani gerici. Bireyde olduğu kadar toplumda da akıl ve düşünce her zaman içgüdü ve kendiliğindenliğe galip gelir; bu insanın özgün özelliğidir ve neden ilerlemek durumunda olduğumuzu kanıtlar. Bu nedenle içimizdeki doğa gerilerken, aklın öne çıktığı görülür. İlerlemek için bir ilâhi güce gereksinmemiz yoktur; ileriye doğru attığımız her adım Tanrı’yı yok eden bir zaferin kanıtıdır. (2)

Toplumsal bir felsefe sahibi ve ahlaki bir düşünür olan Tolstoy, en derin etkisini Hindistan’da hissettirdi: İngiliz emperyalizmine kafa tutan Gandhi, Tolstoy’un silahlara direnmeme tasarımını, kitlesel itaatsizlik zemininde kolektif bir eylem örgütleyerek daha da geliştirdi. Şiddete başvurmayan ideal devlet anarşiyle yönetilecektir, derken Tolstoy’u aşıyordu. Anlaşılacağı gibi Tolstoy, şiddete başvurmadan başkalarına yardım etmenin felsefesini yaptı: Onun, hükümet şiddeti şiddetle yok edilemez ve iktidarı dağıtmak için iktidarı ele geçirmek olanaksızdır savı İkinci Dünya Savaşı sonrası geniş bir taban buldu. Ötesinde altmışlı yıllarda barışçı anlayış ile anarşist gelenek arasında bir yakınlaşma doğdu: Bu zeminde Tolstoy’un şiddet içermeyen doğrudan eylem ve sivil itaatsizlik örgütlenmeleriyle barışçı bir devrim yapmak olanağı vardır yargısı uyandı. Tolstoy’a göre insanın içi öte-dünyadır ve orada bir Tanrı Krallığı vardır; aklın ışığını izleyenler bu krallığı anlama olanağına kavuşacaklardır. Yaşam boyu sürecek olan istikrarsız ve umutsuz bir mana arayışını öne çıkaran Tolstoy anarşizmi, bir dinsel anarşizmdir. Bu anarşizm, modern köktenci bir teoloji olarak algılanabilir. Çarlık rejiminin tiranlığı altındaki Rus toprağında, bir hükümete gereksinme hissetmeden düzen ve barış içinde yaşayan köylü komünlerinden esin alan Bakunin, Kropotkin ve Tolstoy gibi en büyük üç anarşist yetişti. (3)

Gandhi aydınlanması, yasaklı kültürlerin hümanizmini ve aydınlanmasını anlama-algılama açısından son derece önemlidir. Gandhi beden gücü ile değil, doğrunun gücüyle savaşmayı yeğledi. Günahkâra değil günaha kin duy, ilkesinin izinde düşmana zarar vermeden ya da düşmanda kin uyandırmadan onu yenilgiye uğratmaya çalıştı. Gandhi bir korkak değildi; korkaklık ile şiddet arasında seçim yapmak gerektiğinde şiddeti tavsiye etti. Anlaşılacağı gibi O’nun şiddet içermeyen devrimi iktidarın ele geçirilmesini değil, gündelik yaşamın ve gündelik ilişkilerin dönüştürülmesini-dönüşüme uğratılmasını amaçlıyordu.

Gandhi’nin toplumsal tasarımı, merkezi olmayan bir ekonomiye dayanır. Çiftçiliğin yüksek bir zanaat ile birleşmesi koşuldur; esnaf bağımsız, toprak onu işleyene ait olacaktır; fabrikalar işçiler tarafından yönetilecek, eski sahipler yönetim kurulunda yer bulacaktır. O’nun savunduğu bu tasarım bir özyönetim idi; toplumsal yaşamın kendisi düzenlendiği için ne devlet ne de siyasal iktidar olacaktır. Aydınlanmış bir anarşi, egemenlik kuracaktır. Geçiş döneminde devlet denilen şey, özerk birimlerden oluşan merkezsiz bir toplumda eşgüdüm sağlayan bir araçtan öte bir anlam içermeyecektir.

Gandhi’ye göre yaşam, tabanı sayesinde ayakta duran bir piramit değildir; tam tersine merkezinde bireyin yer aldığı sonsuz bir çevrimdir. Toplumsal örgütleşmenin tabanında doğrudan demokrasi temelli özerk birimler bulunur; bu özerk birimlerin seçtiği temsilcilerle temsili, yani dolaylı demokrasi belirleyici bir üst örgütlenme önerilir. Tepede yer alan Ulusal Konsey, iletişim, enerji, madenler vb kaynaklara eşgüdüm hizmeti vermekten öte bir görevi olmayacaktır. Orduya gerek yoktur; ülkenin işgal edilmesi durumunda barış tugayları işgalciyi karşılayacak ve şiddet kullanmadan ona karşı çıkacaktır. Polisin cezalandırma yetkisi bulunmayacak sadece suç işleyenleri kısıtlamakla yetinecektir. Hapishaneler eğitim merkezlerine dönüştürülecek, anlaşmazlıklar mahkemeler tarafından değil, komşular arasında hakemlik yoluyla çözülecektir. Gandhi tasarımında şiddet içermeyen kolektif direnişi örgütleyenler iktidarı ele geçirmek istemez; çünkü iktidar ona koşar. Winston Churchill’in Yarı Çıplak Fakiri Gandhi, siyasal gücün karşısına ahlaki gücü çıkarıyordu. Bireylerden oluşan grubun, muazzam bir ahlaki güce dayanarak kafa tutması durumunda, siyasal otoritenin kökten sarsılabileceğini ileri sürüyordu. İngilizlerin terk etmesi durumunda Hindistan’ın durumunun ne olacağı sorusuna şu karşılığı veriyordu: Hindistan’ı Tanrı’ya bırakınız. İnançlı insanlar çoğalırsa; anarşiye bırakınız. Aydınlanmış anarşi O’nun her zaman ideali oldu: Devlet, örgütlü şiddeti meşrulaştırmak için kurulmuş bir yapı değildi. Kendi yurttaşları zemininde bir içsel ilişkiler şebekesinin yaratısıydı. Tam da bu nedenle onu yıkmak asla yeterli olmayacaktır; o ancak içselleştirdiğimiz ilişkiler şebekesinin ortadan kalkmasıyla yok olacaktır. Böylece aydınlanmış anarşi, aydınlanmış demokrasiyi kuracaktır. (4) Bu tasarım Gandhi’nin özgün bir içgörüsü olarak tarihte yerini aldı. (5)

KAYNAKÇA

1) “Proudhon kendi sorduğu ‘Mülkiyet nedir?’ sorusuna cesur bir paradoksla yanıt verdi: ‘Mülkiyet hırsızlıktır.’… Proudhon, Tanrı’nın kötülük olduğunu ilan etti ve ‘insanlar sunakların önünde boyun eğdikleri sürece, insanlık lanetlenmiş olarak, kralların ve rahiplerin kölesi olarak kalacaktır’, dedi.” (Marshall, Peter; Anarşizmin Tarihi/İmkânsızı İstemek-Çev.: Yavuz Alagon-; İmge Kitabevi, İstanbul- 2003; s, 345 ve 350)

2) “Proudhon’un anarşizmi, insanın insan üzerinde tahakkümünü mümkün kılan toplumsal formasyon ve yönetim biçimlerinin tamamıyla ve yavaş yavaş ortadan kaldırılması; düzenin karşıtlığı değil ama beşeriyeti sefalete sürükleyen düzenin karşıtlığı; insanın insan onuruna ve şerefine yaraşır şekilde yaşamasına engel olan düzenin karşıtlığı; hiyerarşinin ve otoritenin oluşma sebeplerinden biri olan ve aynı zamanda güç ile tutkunun tahakkümünün oluşmasında en fazla etkili olan özel mülkiyetin ortadan kaldırılması; adalet ilkesi yönetiminde beşeriyet düzeninin oluşturulması; adalet ilkesini tesis etmeyen hiçbir devrimin gerçek bir devrim olmadığı ve eğer somut koşullarda bir anarşizm gerçekleşecekse ancak ve ancak inasnın insan üzerindeki tahakkümünü onaylayan ilkeleri yıkmaktan geçtiğini belirten bir düşün ve eylem biçimidir.” (Anarşizm/ Özne Felsefe Bilim ve Sanat Yazıları/ 32. Kitap/ Bahar 2020, Pıerre-Joseph Proudhon ve Anarşizmin İki Biçimi (Soner Kavuncuoğlu), s, 143)

3) “Tolstoy bir anarşist, hem de kararlı bir anarşisttir, … şöyle der: ‘Kölelik yasalardan kaynaklanır, yasalar hükümetler tarafından yapılır. O halde insanlar ancak hükümetler ortadan kaldırıldıklarında kölelikten özgürleşebilirler.’” (Marshall, Peter; Anarşizmin Tarihi/İmkânsızı İstemek-Çev.: Yavuz Alagon-; İmge Kitabevi, İstanbul- 2003; s, 525)

4) “Gandhi tasarımlarında, simgesel anlamda, şiddet içermeyen anarşi aydınlanmış anarşi; pasif direniş ile gerçekleştirilen, en zayıfla en güçlünün aynı fırsata sahip olduğu, önyargı ve boş inandan arındırılmış demokrasi ise aydınlanmış demokrasi adını alır.” (Korkmaz, Esat; Ansiklopedik Simgeler Sözlüğü, Anahtar Kitaplar Yayınevi; İstanbul- 2010; s, 131)

5) “Gandhi, Batı’da Hindistan’ın bağımsızlığını amaçlayan ulusal bir önder olarak görülmüştür. Barışçılığın anarşizmle bir araya getirilmesinde de etkili oldu… devletin uzun süre varlığını sürdüreceğini düşündüyse de ‘aydınlanmış anarşi’ her zaman onun ideali oldu. En önemlisi, devletin örgütlü şiddeti meşrulaştırmak için kurulmuş bir yapı değil, kendi yurttaşları olan bir içsel ilişkiler şebekesinden ibaret olduğunu savundu. Onu ‘yıkmak’ asla yeterli olmayacaktı; o ancak kendi benliklerimizin ortadan kalkışıyla yok olacaktır.” (Marshall, Peter; Anarşizmin Tarihi/İmkânsızı İstemek-Çev.: Yavuz Alagon-; İmge Kitabevi, İstanbul- 2003; s, 594)

Esat Korkmaz

Etiketler: Anarşiaydınlanmademokrasiesat korkmaz
Önceki haber

Öyle bir yaşam isterim ki

Sonraki haber

Sektörel Güven Endeksleri verileri açıklandı

Sonraki haber
tarım tüik

Sektörel Güven Endeksleri verileri açıklandı

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

En Son Haberler

Zulüm ve iftiralar– 3

yazar mehmet kabadayı
18 Eylül 2023
0

“İftira kılıçtan daha zalim bir silahtır, çünkü iftiranın açtığı yaralar hiçbir zaman kapanmaz.” Henry FİELDİNG Osmanlı döneminde verilen fetvalar, çıkartılan...

Daha fazla

Zulüm ve iftiralar-2

mehmet-kabadayi-yazar
4 Eylül 2023
0

“Bir köle olarak yaşamaktansa bir özgürlük savaşçısı olarak ölmek daha iyidir!” Yılmaz GÜNEY Osmanlı Devleti’nin merkezi yapılanmasında, bugünkü “Bakanlar Kurulu”...

Daha fazla

Topal Osman kimdir?

mehmet-kabadayi-yazar
30 Ağustos 2023
0

"Kendi kimliğini ötekinin varlığına göre konumlandırmak hastalıktır. Kimliğini yaşatman için sana bir düşman gerekiyorsa, senin kimliğin hastalıklıdır." Hrant DİNK Egemenlerin...

Daha fazla

Zulüm ve iftiralar-1

mehmet-kabadayi-yazar
29 Ağustos 2023
0

“Herkes duysun bilsin ki, varsın nefesim söylediklerim yüzünden kesilsin. Ben doğru bildiğimi söylemekten caymam!”   ÂŞIK İSMAİL MAŞUKİ Osmanlı döneminde Alevilerle...

Daha fazla

Haber kategorileri

  • Alevi Haberleri
  • Bilim
  • Dünya
  • Eğitim
  • Ekonomi
  • Gündem
  • Kadın
  • Köşe Yazıları
  • Kültür & Sanat
  • Manşet
  • Özel Haber
  • Politika
  • Sağlık
  • Spor
  • Teknoloji
  • Yaşam

Basın & Yayın Terimleri

  • Ajans
  • Aktüalite
  • Amors
  • Asparagas
  • Bülten
  • Demarkaj
  • Dezenformasyon
  • Distraksiyon
  • Enformasyon
  • Muhabir
  • Propaganda
  • Reyting
  • Sansasyon

En Son Haberler

  • Zulüm ve iftiralar– 3
  • Zulüm ve iftiralar-2
  • Topal Osman kimdir?
  • Zulüm ve iftiralar-1
  • KOÇGİRİ KATLİAMINA DAİR EBUBEKİR HAZIM TEPEYRAN’IN ANILARI

Biz kimiz

PİRYOL, Alevi haberlerini önceleyen güncel bir haber sitesidir. PİRYOL'un Alevileri öncelemesi diğer toplumsal kesimleri görmezden geldiği anlamına gelmez. Aksine, Aleviler başta olmak üzere tüm yok sayılan toplumsal kesimlerin sorunlarına duyarlıdır ve bunu yayın akışında titizlikle gözetir. PİRYOL, Pir Sultan Abdal'ın baş eğmez duruşunun yayın alanındaki günümüz temsilcilerinden biri olmanın azami çabasındadır.

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Çerezler
  • İletişim

© 2021 Piryol.com "Son dakika ve güncel haber"

Sonuç bulunamadı
Tüm Sonuçlar
  • Alevi Haberleri
  • Gündem
  • Ekonomi
  • Politika
  • Dünya
  • Eğitim
  • Kültür & Sanat
  • Sağlık
  • Kadın

© 2021 Piryol.com "Son dakika ve güncel haber"