UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine giren Geçici Listesine giren Zerzevan Kalesi ve Mithraeum’un kalıcı listeye girmesi hedefleniyor.
Diyarbakır Çınar’da bulunan Roma Sınır Garnizonu Zerzevan Kalesi ve Mithraeum UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine girdi.
Diyarbakır’ın Çınar ilçesi ile Mardin yolu üzerinde yer alan Zerzevan Kalesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izinleri ile kazı ve restorasyon çalışmaları Dicle Üniversitesinden Doç.Dr. Aytaç Coşkun’un başkanlığında 2014 yılında başladı. Tarihi Asur dönemine kadar giden Zerzevan Kalesi ve Mithras tapınağı dünyada ortaya çıkarılmış son tapınak olarak kayıtlara geçti.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine alınan Zerzevan Kalesi ve Mithraeum’u geçtiğimiz yıl 355 bin 178’i yerli, 69 bin 27’si yabancı olmak üzere toplam 424 bin 205 kişi ziyaret etti.
Zerzevan Kalesi’nin kalıcı listeye alınması hedefleniyor
Roma İmparatorluğu’nun askeri garnizonu olan 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi’nin, UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesi’ne girmesi hedefleniyor.
Çınar’a 13 kilometre uzaktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında bulunan, Roma İmparatorluğu döneminin askeri garnizonu Zerzevan Kalesi’nde, Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinesinde başlatılan kazılar 5 yıldır sürüyor. 60 dönümde yer alan, 12-15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, 21 metre yüksekliğinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, yer altı ibadethanesi, sığınaklar, kaya mezarları, su kanalları ile 54 su sarnıcı bulunan tarihi kale, tarihe ışık tanıklık ediyor.
Korona günlerini atlattıktan sonra çalışmalar başlayacak
Zerzevan Kalesi Kazı Heyeti Başkanı Doç. Dr. Aytaç Coşkun, yaptığı açıklamada, kalede 2014’te kazı çalışmalarına başladıklarını ve 6’ncı sezona girdiklerini belirterek, “Yoğun bir ziyaretçi grubumuz var. Geçen yıl 430 bine yakın ziyaretçi geldi. Koronavirüs salgını olmasaydı bu yıl 1 milyon ziyaretçiyi ağırlayacaktık. Bundan dolayı şu anda alanda ziyaretçi bulunmuyor. Tabii çalışmalarımız devam edecek. Şu an hazırlık sürecindeyiz. Salgın bittiği zaman kazı ve restorasyon çalışmaları hızlı bir şekilde başlayacaktır. Zerzevan Kalesi’ni gelecek sene asıl kalıcı listeye girmesini hedefliyoruz. Kalıcı listede Türkiye’de 18 eserimiz var. 19’uncu eser inşallah Zerzevan Kalesi olacaktır. Yurt dışından çok fazla ziyaretçimiz vardı. UNESCO listesine girmesiyle bu sayı daha da artacaktır” ifadelerini kullandı.
Zerzevan Kalesi…
Roma sınır garnizonu konumundaki Zerzevan Kalesi,124 metre yükseklikteki kayalık tepede bulunuyor. Amida ile Dara arasında stratejik bir noktada yer alan kale, konumu itibarıyla antik ticaret yolu üzerindeki geniş bir alanı kontrol altında tutuyor.
Tarihi, Asur dönemine (MÖ 882-611)uzanan Zerzevan’da, Roma döneminde, MS 3. yüzyılda asıl askeri yerleşim inşa edildi. Yerleşimin surları ve yapıları Anastasios I (MS 491-518) ve Justinianos I (MS 527-565) dönemlerinde onarılarak bazıları ise yeniden inşa edilerek mevcut haline getirildi.