Diyarbakır’da bir yılda 11 kadın cinayeti

Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı’nın 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele günü kapsamında yaptığı açıklamaya göre, Diyarbakır’da bir yılda 11 kadın cinayeti işlendi.

Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele günü kapsamında 7 Mart 2019’dan bu yana kentte kadınlara dönük şiddeti raporlaştırdı.

Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Uluslararası Mücadele Günü kapsamında 1 yıllık şiddet raporunu Özgürlük için Hukukçular Dernegi’nde (ÖHD) açıkladı. Açıklamaya çok sayıda kadın aktivist katıldı. Açıklamanın basın metnini Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Merkezi’nden Cansel Talay okurken, raporun verilerini ise Kadın Hakları Merkezinden Songül Argünağa paylaştı.

Diyarbakır’da 1 yılda 11 kadın cinayeti işlendi

Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele günü kapsamında hazırladığı raporunu açıkladı. Açıklamada, son bir yılda kentte 11 kadın cinayeti işlendiğine vurgu yapılarak, “SÜRYAN BÜYÜK, GÜLİSTAN ŞAYLEMEZ, HAVVA YILMAZ, BEDİA AYDOĞAN, SEMANUR KAPLAN, ŞİRVAN DÖNMEZ, SEVGİL FİDAN, EMİNE KARAKAŞ, AYŞE TAYURAK, ASLI DEMİR, GURBET FİDA isimli 11 kadın erkek şiddeti sonucu hayatını kaybetmiştir” denildi.

36 mülteci kadın şiddete maruz kaldı

Cansel Talay ve Songül Argünağa’nın okuduğu açıklamada 36 mülteci kadının şiddete maruz kaldıkları gerekçesiyle kurumlara başvuru yaptığına vurgu yapılırken, İstanbul Sözleşmesi’ne yönelik karşı kampanyaların lgbti+’ların hayatlarını daha da zorlaştırdığına ve lgbti+’lara yönelik suçların artmasının ve meşrulaştırılmasının önünün açıldığına dikkat çekildi.

47 kadın mahpusta yaşamsal risk taşıyan hastalıklar mevcut

Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı açıklamasında cezaevindeki kadınlara ilişki olarak ise şu ifadelere yer verildi: “Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevinde yaşanan ve ağ bileşeni kurumlarca 70 mahpustan 47 sinin yaşamsal risk taşıyan hastalıklarının mevcut olduğu tespit edilmiştir. Birçok mahpusun COVID19 a yakalandığını ve bu konuda cezaevi idaresinin özen ve sorumluluklarını yerine getirmediği belirlenmiştir. Pandemi gerekçe gösterilerek cezaevlerinde ağır olan koşullar bütün sosyal faaliyetlerde durdurularak daha da ağırlaştırılmıştır. Karantina sürelerinin defalarca uzatılmasının, adeta bir cezalandırma yöntemine dönüştüğü bizler tarafından tespit edilmiştir.”

Kadın örgütlülüğüne baskılar arttı

Açıklamada, Kadınlara yönelik yargılama adı altında yapılan müdahalelere ilişkin olarakta “Bu yargılamalarda kadınlar, 8 Mart ve 25 Kasım eylemlerine katılmak, kadın hakları aktivizmi yapmak, ifade özgürlüğü ve örgütlenme hakkı kapsamındaki çalışmalar, siyasi alandaki çalışmalar, basına verilen röportajlar ve demeçler, kadın yürüyüşlerine ve mitinglerine katılmak, şiddetle mücadele alanında çalışmalar yürütmek ya da kadın derneklerine üye olmakla suçlanmış ve yargılamalar bu suçlamalar üzerinden yürütülmüştür. Nitekim geçtiğimiz günlerde TJA dönem sözcüsü Ayşe GÖKKAN tam da bu suçlamalarla yürüttüğü kadın mücadelesi sebebiyle yargılandı ve 30 yıl hapis cezasına mahkum edilerek tutukluluk halinin devamına karar verildi. Verilen bu mahkumiyet kararıyla Kürt Kadın Mücadelesinin kriminalize edilmesi hedeflenmiştir” denildi.

Kadınlara gözaltında hak ihlali

Gözaltına alınan kadınlara yönelik hak ihlallerine ise şu ifadelerle yer verildi: “Ağ bileşenleri olarak 2021 yılında yapılan kadın eylemlerine orantısız güç kullanımı ile müdahale edilmesi, miting-yürüyüş gibi etkinliklerde kadınların alana alınırken şiddet ve hak ihlali boyutuna varan ince arama, keyfi şekilde eşyalara el konulması, hakaret, itiraz eden kadınları darp etme ve gözaltına alma şeklinde polis uygulamalarıyla karşılaşıldığı tespit edilmiştir. Gözaltına alınan kadın aktivistlerinin gözaltı sürecinde değişik şekillerde şiddet ve hak ihlaline maruz kaldıkları tarafımıza yapılan başvurulardan anlaşılmıştır.”

Cezasızlık politikası devrede

Kadınların içine çekildiği fuhuş sarmalına değinilen açıklamada kadınlara yönelik istismara karşı hükümetin etkili bir müdahalesinin olmadığına vurgu yapılarak şu ifadeler kullanıldı: “Hükümetin cinsel istismar ile etkin bir mücadele niyetinde olmadığı ve sürdürülebilir bir çocuk koruma politikası yürütmediği, bu konuda hiçbir çaba, girişim ve vaadinin olmadığını görüyoruz. Bu sebeple istismar vakalarının gün geçtikçe daha vahim boyutlara ulaştığı aşikardır. Son zamanlarda özellikle Diyarbakır ilçelerinde yaşanan ve failin kamu görevlisi olduğu birçok vaka hem basına yansımış hem de mağdurlar tarafından ağ bileşeni kurumlara başvuru yapılmıştır. Bu başvurularda cinsel istismar vakalarının adli mercilere yansımaması için bazı kamu görevlileri tarafından özel çaba harcandığı belirlenmiştir. Failin kamu görevlisi olduğu dosyaların kapatılmaya çalışıldığı ve hem toplumsal hem adli makamlar nezdinde cezasızlık politikalarının devreye konulduğu tespit edilmiştir.”

2021 yılında kadınlara yönelik erkek şiddetinde artış var

Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı raporuna göre, Diyarbakır’da 26 Ekim 2020 ile 15 Kasım 2021 tarihleri arasında kadına yönelik şiddetin bilançosu şöyle:

-Diyarbakır ilinde 11 kadın erkek şiddeti ile hayatını kaybetmiş, 4 kadın ise bu saldırılardan yaralı olarak kurtulmuştur.

-Diyarbakır Barosunun CMK(Ceza Muhakemesi Kanunu) verilerine 18 yaş üstü 161 kadın kasten öldürme, yaralama, cinsel saldırı ve cinsel taciz, hakaret, tehdit ve şantaj suçlarının mağduru olmuşlar ve mağdur sıfatı ile adli işlemlere tabi tutulmuşlardır. Ancak bu suçlara maruz kalan kadın ve LGBTİ+ ların oranı bu sayıların çok üstündedir. Zira bu raporda paylaşılan veriler yalnızca Diyarbakır Barosu CMK servisine yansıyan vakalardır.

-Diyarbakır Barosu CMK servisine yansıyan olaylarda D.Bakır ilinde verili tarihler arasında 6 kadının intihara teşebbüs ettiği belirlenmiştir.

-909 kadın Boşanma talebi ile ücretsiz avukat temini için Diyarbakır Barosu Adli yardım birimine başvuruda bulunmuştur.

-02 Kadın nafaka davası açabilmek talebi ile ücretsiz avukat temini için Diyarbakır Barosu Adli yardım birimine başvuruda bulunmuştur.

-Diyarbakır Barosu adli yardım birimine başvuru yapan kadınların 965 i değişik türlerde şiddete maruz kaldıklarını bildirmişlerdir. (Psikolojik şiddet 840- Cinsel şiddet 347- Ekonomik şiddet 888- Sosyal şiddet 404-Fiziksel şiddet 952- Sözlü şiddet 965) Başvuru yapan 441 kadın ise hangi şiddet türüne maruz kaldıklarına cevap vermeyen kadınların sayısıdır.

-36 Mülteci kadın şiddete maruz kaldığı gerekçesiyle kurumlara başvuru yapmıştır. (Psikolojik şiddet 9- Cinsel şiddet 3- Ekonomik şiddet 4- Sosyal şiddet 7-Fiziksel şiddet 4- Sözlü şiddet 9)

-21 LGBTİ+ şiddete maruz kaldığı gerekçesiyle kurumlara başvuru yapmıştır. (Psikolojik şiddet 6- Cinsel şiddet 1- Sosyal şiddet 4-Fiziksel şiddet 4-Sözlü şiddet 6)

-168 Kadın kentte bulunan ağ bileşeni derneklere şiddet başvurusunda bulunmuştur. Bunun yanında 46 kadın cezaevinden başvuru yaparak şiddet başvurusunda bulunmuştur.

-1 Kadın için bileşen kurumlara kayıp bildirimi yapılmıştır.

-970 Kadın Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM) aracılığıyla sığınaklara yerleştirilmiştir. Yine ŞÖNİM lere yansıyan bireysel görüşme ve rehberlik desteği, 183 Alo Şiddet hattı, CİMER başvurusu, Aile içi şiddet vakaları ve danışmanlık hizmeti şeklinde kayıt gören 5373 vaka mevcuttur.

-Gözaltına işkence gördüğü gerekçesiyle 23 kadın STK lara başvuruda bulunmuş, bunun yanında 18 kadın ise tutuklu kaldıkları süreçten sonra sağlık tedbiri için kurumlara başvuru yapmıştır.

-1 Kadın için bileşen kurumlara mobing başvurusu yapılmıştır.

-3 Kadın için bileşen kurumlara Diyarbakır ili dışından başvuru yapmıştır.

-Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevinde çeşitli hukuksuz uygulamalarla şiddet boyutuna varan hak ihlallerinin yaşatıldığı başvurucu kadınlar tarafından ifade edilmiştir. Raporun ilerleyen kısımlarında ayrıntılı bilgi verilmiştir.

-Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’ ne bağlı kolluk güçlerince gözaltı işlemi uygulanan kadınlara dönük şiddet uygulandığı ve hak ihlalleri yaratıldığı başvurucu kadınlar tarafından beyan edilmiştir.

diyarbakır şiddetle mücadele ağı — **Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı**

2021’de 2416 kadın şiddete maruz kaldı

Raporda, “Diyarbakır’da bir yıl içerisinde 2416 kadın ve lgbti+ birey şiddete maruz kaldıkları gerekçesiyle bileşen kurumlara ulaşmıştır. Bu sayılar gerçek şiddet oranlarını yansıtmamaktadır. Zira rapor dışında kalan ve adli makamlara yansımayan olaylar ile hiçbir kuruma yansımamış olaylar bu sayıların dışındadır. Yine şiddetle mücadele ağı olarak 2020 yılına ait raporumuzda 1841 kadının şiddete maruz kaldığı ancak 2021 yılı için şiddete maruz kalan kadın sayısının 2416 olduğu ve bu sayılar karşılaştırıldığında şiddetin giderek arttığı açığa çıkmaktadır” ifadelerine yer verildi.