Koruyucu toprak işlemeli ekim yöntemlerinden biri olan anıza ekim hem toprağa hem çiftçinin cebine dost olan bir sistem ama henüz yaygın değil.
Doğrudan ekim yöntemi üzerine değerlendirmelerde bulunan ZMO Diyarbakır Şube Başkanı Samet Ucaman, “Anıza doğrudan ekim yöntemi ciddi bir eğitim ve yüksek işletmecilik isteyen bir sistem olarak bilinmektedir” dedi.
Anıza ekim yöntemi üzerine
Çiftçinin ve toprağın dostu anıza ekim yöntemi toprağın yapısındaki organik maddelere büyük zararlar veren ve toprağın yapısının bozan anız yangınlarına da son verecek proje olarak öne çıkıyor.
Koruyucu toprak işlemeli ekim yöntemlerinden biri olan doğrudan ekim yöntemi birçok açıdan çiftçiye avantajlar sunarken, toprağın, çevrenin ve ekonominin korunmasında etkili bir ekim yöntemi olan doğrudan ekim üzerine Ziraat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı Samet Ucaman ile konuştuk.
Anıza ekim yöntemi nedir?
ZMO Diyarbakır Şube Başkanı Samet Ucaman, doğrudan ekim yöntemine ilişkin yaptığı değerlendirmelerde şunları söyledi: “Doğrudan ekim yöntemine dair birçok değerlendirme yapılabilir. Bilindiği gibi toprak her yıl işlenerek daha sonrada tarladaki anız yakılarak topraktaki bitki artıklarından uzaklaştırılma gibi olumsuz sonuçlar doğuran bir durumumuz var maalesef. Bu durumdan kaynaklı toprak yıllarca bu tür işleme maruz kaldığından mineral ve agrega bakımından zayıflayan su tutama kapasitesi düşen yapısı bozulan fiziksel kimyasal ciddi olumsuzluklar ortaya çıkmakta ve ekilecek bitkiden istenilen randıman alınamamakta. Bu yüzden anıza ekim yöntemleri geliştirilmiştir. Doğrudan ekim; toprağı işlemeden direk ekim için tohumluk yerleri açılarak yapılan ekim sistemidir.”
‘Anıza ekim yöntemi ciddi bir eğitim ve yüksek işletmecilik isteyen bir sistem’
Doğrudan ekim yönteminde yabancı otlarla mücadeleye dikkat çeken Ucaman, şöyle konuştu: “Yabancı ot mücadelesi sistemli yapıldığında el elverişli toprağın gücünü toplamasını sağlayan bir yöntem olarak karşımızda duruyor. Diğer bir deyişle toprak neminin korunması ve toprağın ıslahı ile ilgili faydaları amaçlayan bir üretim sistemdir. Bu sistem ile çiftçi için girdi maliyetini azaltacak diğer yandan tarlasındaki toprağın yapısının bozulmasını önleyecek bir durum söz konusudur. Doğrudan ekim toprağın su tutma kapasitesini artırır, ekim işleminde tarlanın işlenmesi daha az zamana ister iş gücü ve yakıttan tasarruf sağlanır gibi yararlı sonuçları vardır. Ancak bunun yanında bir önceki yıldan hastalıklı anızlar var ise sonradan ekilecek bitki için sıkıntılar oluşturabilir. Bu yüzden anıza ekim yöntemi ciddi bir eğitim ve yüksek işletmecilik isteyen bir sistem olarak bilinmektedir.”
Bölgede anıza ekim yapılmıyor
Tarımın anavatanı olan Mezopotamya’da anıza ekim yönteminin uygulanmadığını belirten Ucaman, şunları ifade etti: “Bölgede ve Diyarbakır’da maalesef anıza doğrudan ekim yapılmamaktadır. Hükümet tarafından oluşturulan tarımsal politikaların sertifikalı tohuma teşviki nedeni ile (ki bu sertifikalı tohumlar gübresinden ilacına ve toprağın nasıl işleneceği ile ilgili paket sistemleri zorunlu kılıyor yoksa istenilen verimi alamazsınız) çiftçiler tarafından uygulaması tercih edilmemektedir.”
Anızın toprakla birlikte işlenmesi
Doğrudan ekim yönteminin diğer ekim yöntemleriyle dönüşümlü ve karma bir şekilde de yapılabileceğini ifade eden Ucaman, “Anıza doğrudan ekim ve geleneksel ekim dönüşümlü yapılabilir. Karma yöntemler de yapılabilir. Hatta derin biçim yapıldığında anızın toprakla birlikte işlenmesi önerimiz olarak durmaktadır” diye belirtti.
Doğrudan ekim…
Klasik tarımda toprak işleme üretim maliyetleri büyük yer tutmaktadır ve anıza doğrudan ekim yöntemi tam da bu maliyetlerin azaltılmasında ciddi rol oynamaktadır. Çiftçilerin toprağı işleme masrafları doğrudan ekim yöntemi ile azalırken, çiftçiler zamandan da ciddi bir şekilde tasarruf edebilmekte. Doğrudan ekim yöntemini uygulamada klasik mibzerler kullanılmazken, anıza doğrudan ekim yapabilecek yeni ve daha güçlü mibzerlere ihtiyaç duyulmakta.
Doğrudan ekim ile geleneksel ekim arasındaki fark
Geleneksel toprak işlemede, tohum yatağını hazırlamak için toprak ilk olarak toprak pullukla sürülür ve toprak 25-30 cm derinlikte alt üst edilir. Pullukla herk edilen tarla sonrasında ikileme makineleri ile yeniden işlenirken, toprağın ekime hazır hale gelebilmesi için yapılan işlemlerde ciddi yakıt, zaman ve emek kaybı yaşanır. Oysa anıza doğrudan ekimde bu işlemlere gerek olmadan ekim doğrudan anıza yapılır. Yani, toprağın iki defa işlenmesi için harcanan yakıt, zaman ve emek çiftçinin cebinde kalır. Geleneksel toprak işlemede, topraktaki organik maddelerin zarar görmesi, daha fazla yakıt tüketimi, anız yangınlarının toprağın yapısına ve çevreye verdiği zarar, zaman kaybı, toprağın yapısındaki organik madde içeriğinin azalması, topraktaki su kaybı, toprağın erozyona açık hale gelmesi gibi dezavantajları vardır.
Anıza doğrudan ekimin avantajları
Doğrudan ekim yönteminde ise, toprağın su tutma kapasitesi artar. Toprağın organik madde içeriği ve yararlı böceklerin popülasyonu korunur. Topraktaki besin kaybı korunarak, gübre kullanımı ihtiyacı azalır. Toprağın ekime hazırlanması için maliyetler ve zaman azalır. Topraktaki erozyon azalır. Topraktaki tekerlek trafiğinin azalması demek toprağın daha fazla sıkışmasının önüne geçmek demektir. Bitki çıkışı daha kolay sağlanır.
PİRYOL/Özel